۲۰ سال انتظار برای تحویل یک واحد مسکونی| سرنوشت "خانه‌های مروارید" چه می‌شود؟

نزدیک به ۱۸ سال از شروع پروژه مسکونی مروارید غرب می‌گذرد. این پروژه یکی از جنجالی‌ترین پروژه‌های ساخت‌وساز در غرب تهران بود که به دلیل کلاهبرداری سازندگانش، تکمیل آن به دست قوه قضاییه افتاد. سال ۸۰ بود که کلنگ پروژه مروارید غرب شامل پنج برج هر کدام در ۱۸ طبقه (با احتساب پارکینگ) و در مجموع ۶۰۰ واحد مسکونی در خیابان پیامبر تهران، تقاطع بزرگراه‌های حکیم و ستاری به زمین زده شد. مجری این پروژه، شرکت سازه‌گستران مروارید غرب بود که بین سال‌های ۸۲ و ۸۳ این واحدها را با تبلیغات بسیار به ۲۲۴۱ نفر پیش‌فروش کرد و وعده داد که ظرف مدت حداکثر ۲۸ ماه واحدها را تکمیل و به خریداران تحویل دهد. البته بعدها مجری پروژه با تخلفات مختلف تعداد طبقات چند برج را به ۲۴ و ۲۸ طبقه افزایش داد و تعداد واحدها به نزدیک ۱۰۰۰ واحد رسید. نکته جالب این که از ابتدای شروع این پروژه، شهرداری منطقه ۵ تهران به‌عنوان یکی از شرکای شرکت سازه گستران مروارید غرب وارد پروژه شده و همین حضور، یکی از دلایل اعتماد مردم به این پروژه می‌شود، اما چند سال بعد شهرداری این منطقه خود را از این پروژه خارج می‌کند.

سرمایه‌گذاران اصلی این شرکت، دو نفر به نام‌های ریاضی و فروغی بودند که چند سال بعد به اتهام کلاهبرداری و پیش‌فروش واحدها بیش از تعداد موجود، در دادگاه محکوم شدند. دادگاه بدوی برای ریاضی، حکم رد مال و ۱۲ سال زندان صادر کرد که حکم با اعتراض متهم و برای تجدید نظر در شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر در حال بررسی است. دادگاه همچنین فروغی، دیگر متهم این پرونده را به ۲۰ سال زندان محکوم کرد که این رأی در دادگاه تجدید نظر قطعی شد. با این حال، چندی بعد دادگاه با درخواست آزادی مشروط او موافقت کرد، اما به گفته مسئول این پرونده، او در اختیار دادگاه است و با قوه قضاییه همکاری می‌کند. پس از این ماجرا بود که قوه قضاییه وظیفه تکمیل و تحویل این پروژه را به دست گرفت و حجت‌الاسلام سیداحمد زرگر، رئیس شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران به‌عنوان مسئول این پرونده، نماینده‌ای را برای رتق و فتق امور معرفی کرد. از آن زمان نزدیک به هشت سال ‌می‌گذرد، مالکان واحدها معتقدند کارها با جدیت دنبال نشده و همین باعث شده است که هنوز هیچ واحدی تحویل آنها داده نشود.

شهرداری عامل استقبال مردم از پروژه

بلوک C این پروژه ۲۴ طبقه است و وضعیت بهتری نسبت به سایر بلوک‌ها دارد و تمام مراحل مربوط به ساخت آن به اتمام رسیده است. محمدرضا یحیوی یکی از اعضای هیئت مدیره بلوک ‌C در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید: در همان ابتدای پروژه گفته می‌شد این پروژه با همکاری شهرداری منطقه ۵ تهران در حال انجام است. همین موضوع باعث شد که خیلی از مردم به‌دلیل وجود نام شهرداری به این پروژه اعتماد کنند. اما پس از مدتی معلوم نیست چه اتفاقی افتاد که شهرداری از این پروژه خارج شد و آقای ریاضی که از ابتدا هم در این پروژه بود، مسئول ادامه ساخت‌وسازها شد. بعدها با معلوم شدن کلاهبرداری او و عدم تحویل به‌موقع واحدها، مالکان در سال ۸۷ مجبور به شکایت شدند.

یحیوی ادامه می‌دهد: پس از این اتفاق و زندانی شدن متهمان، خود قوه قضاییه این پروژه را به‌دست گرفت و نماینده‌ای را انتخاب کرد. البته از سال ۸۷ تا سال ۹۱ به‌دلیل کش و قوس‌هایی که بر سر ادامه این پروژه وجود داشت، اتفاق خاصی نیفتاد و ساخت‌وساز تعطیل بود، اما از سال ۹۱ تکمیل این پروژه از سر گرفته شد. با این حال، با گذشت هفت سال هنوز هیچ واحدی به مالکان تحویل داده نشده است.

این پروژه شامل ۵ بلوک A۱،A۲،B۱،B۲ و C است و به گفته یحیوی، بلوک C آماده‌ترین بلوکی بود که قوه قضاییه از ریاضی تحویل گرفته بود و تنها بحث انشعابات آب و برق و گاز آن مشخص نشده است.

پروژه مروارید غرب ادامه پروژه نگین غرب

دیلمی یکی دیگر از مالکان این بلوک می‌گوید: ریاضی و فروغی دو شریک و از سرمایه‌گذاران اصلی شرکت بودند که پروژه‌های بزرگی را در تهران و کرج انجام دادند. اینها علاوه بر مروارید غرب، پروژه معروف دیگری در منطقه ۲۲ تهران به نام نگین غرب هم داشتند.

پروژه نگین غرب کمی زودتر از پروژه مروارید غرب شروع شده و بر اساس آنچه خبرگزاری تسنیم نوشته است، متهمان پرونده نگین غرب از سال ۷۹ و از طریق مانورهای متقلبانه و تحت عنوان ساخت منازل ارزان قیمت، مبادرت به اخذ وجوه کلان از مردم می‌کنند و با گذشت مدتی به بهانه‌های مختلف، برخی از مالباختگان را برای انصراف از پروژه‌های ثبت نام شده، ترغیب کرده و از این رهگذر با افزایش قیمت املاک خریداری شده و فروش برخی از آنها، ظرف مدت چند سال صاحب میلیاردها تومان ثروت بادآورده می‌شوند.

دیلمی می‌گوید که منِ نوعی و اغلب مردم به‌واسطه اعتماد به حضور شهرداری منطقه ۵ تهران که در این پروژه سهیم بود در این پروژه سرمایه‌گذاری کردیم، اما شهرداری منطقه وسط راه توافق کرد و با دریافت حق و حقوق خود از پروژه خارج شد. پس از ورود قوه قضاییه به ماجرا، اموال ریاضی و فروغی هم توقیف شد و در حال حاضر تکمیل پروژه مروارید غرب و نگین غرب از محل توقیف اموال آنها انجام می‌شود.

قرار بود ۱۵ خرداد واحدها تحویل داده شود

البته او اضافه می‌کند که برای ریاضی هنوز حکم قطعی صادر نشده است و قوه قضاییه دائماً او و فروغی را زیر نظر دارد. دیلمی گله‌ای هم از قوه قضاییه دارد: پروژه حدود هفت سال دست قوه قضاییه بوده، با این حال مشکلات پابرجاست و «مثنوی هفتاد من» است . طی سال‌هایی که پروژه دست آقای کرمی، نماینده قوه قضاییه است در جلسات برگزار شده، من فقط دو بار آقای کرمی را دیده‌ام و هر دو بار هم قول‌هایی می‌دهند که به آنها عمل نمی‌شود. اسفندماه پارسال بود که وعده دادند ۱۵ خرداد امسال واحدها تحویل داده می‌شود، اما دو ماه گذشته و هیچ خبری نیست.

قوه قضاییه: استانداردها باید رعایت شود

سلطانیان دیگر عضو هیئت مدیره این بلوک اما دیدگاه دیگری دارد. او می‌گوید که قوه قضاییه اصرار دارد تمام جوانب رعایت شده و تمام استانداردها در این پروژه لحاظ شود تا در این پروژه که حرف و حدیث‌های بسیاری پشت آن است، اتفاق جدیدی نیفتد. کارها در حال انجام است. معمولاً در پروژه‌های شخصی و خصوصی اگر تصمیم به کاری گرفته شود، آن کار در صورت وجود نقدینگی در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود، اما در پروژه‌های این‌چنینی که یک سمت آن قوه قضاییه است و کار از طریق مصادره اموال اداره می‌شود، شرایط متفاوت است و گاه یک تغییر یا انجام یک تصمیم بیش از چند ماه طول می‌کشد.

تخلفات بزرگ و چشم‌پوشی ناظران

سلطانیان ادامه می‌دهد: ریاضی برج‌های این پروژه را با ضعیف‌ترین حالت ممکن ساخته بود و تخلفات بسیاری داشت و مشخص نیست در آن زمان چرا شهرداری و سازمان نظام مهندسی هیچ ممانعت و نظارتی به آنها نداشته است. نخستین تخلف محرز در این پروژه این است که فاصله برج‌ها از هم تنها ۶ متر است و معلوم نیست چه کسی اجازه این کار را داده است. در این میان، هزار واحد پارکینگ در فضای بسیار کوچکی ساخته شده است. با آلاینده‌سنجی این پارکینگ مشخص شد در زمان قطع برق و از کار افتادن هواکش‌ها، ظرف ۲۰ دقیقه حجم آلاینده‌ها به حدی بالا می‌رود که حتی برای انسان سالم خطرناک است. علاوه بر این، فضای پاگرد برای پارکینگ ۵ متر در نظر گرفته شده است، این در حالی است که استاندارد لازم هفت متر است. علاوه بر این، شیب پله‌های فرار هم زیاد است. از طرفی، یک سری از دیوارهای برشی‌ که وظیفه خنثی کردن اثر بارهای جانبی وارد شده بر سازه را دارند، برداشته شده و یک واحد به دو واحد تبدیل شده است. بلوک C بیست‌وچهار طبقه و ۲۰۸ واحد دارد که برای آن تنها سه آسانسور تعبیه شده است. همین باعث شده که زمان انتظار برای استفاده از آسانسور بین ۳۰ تا ۳۳ دقیقه باشد. همچنین زمان انتظار برای خروج از پارکینگ ۲۰ دقیقه است. یعنی هر فرد برای خروج از برج به ۵۰ دقیقه زمان نیاز دارد.

سلطانیان ادامه می‌دهد: همه این تخلفات صورت گرفته و شهرداری و سازمان نظام مهندسی در مورد آن چشم‌پوشی کرده‌اند. این بلوک‌ها قرار بوده مجموعاً با پارکینگ، ۱۸ طبقه باشد اما الان فقط بلوک A۱ و A۲، ۱۸ طبقه است و اگر آقای ریاضی دیرتر دستگیر شده بود، قطعاً این بلوک را نیز ۲۴ طبقه می‌ساخت. در حال حاضر بلوک C بیست و چهار طبقه و بلوک B۲ بیست‌وهشت طبقه است و فقط در یک برج، ۱۰ طبقه خلافی دارد.

ما جنگیده‌ایم

او می‌گوید: برخی از تخلفات را نمی‌توان جبران کرد و آب از سر گذشته است، اما تلاش ما این است مواردی که قابل اصلاح است برطرف شود و ادامه کار درست پیش برود و ما برای آن جنگیده‌ایم و دادگاه هم با ما همکاری کرده است. صحبت دادگاه هم همین است که استانداردهای لازم در ادامه کار رعایت شود. ۱۵ خردادماه قرار بود واحدهای این بلوک آماده تحویل شود، دادگاه به این موضوع ورود به حقی کرده و اعلام کرد تا زمانی که استانداردها رعایت نشود، هیچ‌کس اجازه ورود ندارد، چون اگر بعدها اتفاقی بیفتد، کسی نمی‌تواند جوابگو باشد.

به گفته سلطانیان، این پروژه ۹ فاز دارد که بلوک C تنها یکی از آنها است. پارکینگ، ایستگاه آب و گاز هر کدام پروژه‌های جداگانه‌ای است که به سایر بلوک‌ها هم مربوط می‌شود و همه اینها باید با رعایت کامل استانداردها به‌صورت تدریجی انجام شود.

به اعتقاد او، این ایراد قوه قضاییه صحیح است که باید با دید مثبتی به آن نگاه کرد تا حداقل بعد از ۱۸ سال مردم واحد مسکونی دریافت کنند که استانداردهای لازم در آن تا حد امکان رعایت شده و ضرر جانی برای آنها نداشته باشد.